Jak rozpoznać uzależnienie od leków?
Spis treści
Leki kojarzymy przede wszystkim z substancjami, których zadaniem jest wspieranie naszego organizmu w walce z chorobą. Tymczasem mogą być one źródłem silnego uzależnienia i wpływać wyniszczająco na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne oraz życie. Jak rozpoznać uzależnienie od leków?
Lekomania
Lekomania to forma uzależnienia charakteryzująca się odczuwaniem przymusu stałego lub okresowego zażywania leku, w celu doznania oczekiwanego efektu psychicznego lub fizycznego lub w celu uniknięcia nieprzyjemnych bądź bolesnych doznań związanych z brakiem leku. Niebezpieczeństwo uzależniania się od leków polega między innymi na tym, że w miarę rozwoju choroby, osoba uzależniona musi systematycznie zwiększać dawki leku dla otrzymania satysfakcjonującego efektu. To zwiększa ryzyko przedawkowania i wystąpienia działań niepożądanych, w skrajnych przypadkach także śmierci.
Objawy uzależnienia od leków
Uzależnienie od leków rozwija się stopniowo. Co ważne, w początkowych fazach jest często zupełnie ignorowane przez otoczenie, co wynika z przeświadczenia, że przyjmowanie leków na receptę:
- odbywa się z zalecenia i pod kontrolą lekarza,
- jest związane z rzeczywistym stanem zdrowia,
- stanowi element terapii, która jest w toku.
W rzeczywistości, osoby uzależnione bardzo często przyjmują większe dawki leku niż zalecane i umiejętnie manipulują personelem medycznym w celu pozyskania kolejnych recept na lek. Jednym z charakterystycznych zachowań osoby uzależnionej od leków są częste zmiany lekarza i placówek medycznych lub równoczesne „leczenie się” u kilku specjalistów. Dzięki temu osoby uzależnione uzyskują stały dostęp do leku, jednocześnie nie wzbudzając podejrzeń lekarzy.
Jak rozpoznać uzależnienie?
Lekomania w znaczący sposób wpływa na funkcjonowanie fizyczne i psychiczne osoby uzależnionej. Pod tym względem w niczym nie różni się od uzależnienia od narkotyków czy alkoholu. Wśród objawów, które powinny zwrócić naszą uwagę zalicza się:
- silny przymus zażywania leku, zwłaszcza po ustąpieniu objawów choroby, /li>
- konieczność przyjmowania coraz większych dawek leku w celu uzyskania satysfakcjonującego efektu (wynika ona ze wzrostu tolerancji organizmu i stanowi główne zagrożenie w kontekście potencjalnego przedawkowania grożącego utratą zdrowia lub życia),
- zmiany nastroju i osobowości,
- zażywanie leku poza wskazaniami medycznymi,
- utratę kontroli nad przyjmowaniem leku oraz nadmierną koncentrację na jego zdobyciu,
- zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań, obowiązków zawodowych i rodzinnych,
- częste wizyty u lekarzy, częste zmiany lekarzy, konsultowanie się z kilkorgiem specjalistów równocześnie,
- nieudane próby ograniczenia lub odstawienia leku,
- gromadzenie zapasu potrzebnych leków.
Uzależnienie od leku a jego odstawienie
Obok zmian zachowania o uzależnieniu od farmaceutyków świadczą również objawy fizyczne, które towarzyszą osobie chorej podczas prób odstawienia leku. Jego nagłe odstawienie wiąże się z wystąpieniem zespołu abstynencyjnego i objawów takich, jak:
- drażliwość,
- lęk,
- problemy ze snem,
- brak apetytu,
- drżenie mięśni i drgawki,
- pogorszenie nastroju,
- zawroty głowy.
Powyższe objawy nie świadczą o nawrocie choroby, która pierwotnie była leczona przy pomocy określonych farmaceutyków, a o uzależnieniu od nich. Dlatego też nie powinny być ignorowane. Jednocześnie osoby, które chcą podjąć walkę z uzależnieniem powinny pamiętać o tym, że detoksykacja organizmu po długotrwałym uzależnieniu od leków powinna przebiegać w sposób stopniowy i polegać na konsekwentnym zmniejszaniu dawki leku. Proces ten najbezpieczniej przejść pod okiem wykwalifikowanego lekarza.