Leczenie narkomanii: Wszystko, co musisz wiedzieć

Narkomania to postępująca choroba, której podłożem jest uzależnienie od środków odurzających. Choroba prowadzi do zatrucia organizmu, powoduje jego stopniowe wyniszczenie, a w konsekwencji staje się przyczyną śmierci osoby uzależnionej. Odwyk narkotykowy to dla chorych jedyna szansa na pokonanie choroby i powrót do normalnego życia bez uciekania do zmienionych stanów świadomości.

Czym dokładnie jest narkomania? Dlaczego ludzie uzależniają się od środków odurzających? Na czym polega leczenie narkomanii? Odpowiedzi na te oraz inne pytania dotyczące choroby narkotykowej znajdziesz w poniższym artykule.

Czym jest narkomania?

Narkomania nazywana również chorobą narkotykową to uzależnienie od substancji, które wpływają na biochemię mózgu i jego funkcjonowanie. Symptomem uzależnienia narkotykowego jest odczuwany przez osobę uzależnioną przymus sięgania po kolejne, coraz większe dawki substancji odurzającej. Wraz z szybkorosnąca tolerancją na substancję narkomani w bardzo krótkim czasie tracą kontrolę nad jej przyjmowaniem i nie są w stanie samodzielnie wyjść z ciągu.

Terapeuci specjalizujący się w leczeniu narkomanii wskazują na szereg symptomów towarzyszących rozwijającemu się uzależnieniu. To m.in.:

• rosnąca tolerancja przyjmowanego narkotyku, która prowadzi do stopniowego zwiększania przyjmowanych dawek substancji odurzających,
• zdobywanie narkotyku za wszelką cenę,
• sięganie po kolejne dawki narkotyku mimo świadomości ich szkodliwego wpływu na organizm,
• objawy abstynencyjne po odstawieniu substancji.

Rozwój uzależnienia narkotykowego

Znakiem ostrzegawczym sugerującym otoczeniu osoby uzależnionej, że dzieje się z nią coś niedobrego może być:

• zmiana sposobu bycia,
• drażliwość,
• nieuzasadniona nerwowość,
• zobojętnienie na dziedziny życia, które wcześniej były dla uzależnionego bardzo ważne.

Powyższe zamiany zachodzą stopniowo, wraz z sukcesywnym przechodzeniem nałogu z jednej fazy do kolejnej.

Wyróżnia się cztery podstawowe fazy uzależnienia narkotykowego. W zależności od przytaczanej literatury nazewnictwo może być nieco odmienne, jednak procesy zachodzące w poszczególnych fazach są bardzo zbliżone. Ich krótką charakterystykę przedstawia tabela 1.

Tabela 1. Fazy uzależnienia od narkotyków

Dlaczego uzależniamy się od substancji psychoaktywnych? Przyczyny choroby narkotykowej

Podłożem występowania choroby narkotykowej bardzo często jest środowisko, w którym funkcjonuje osoba uzależniona. Nakłania ono do przejścia przez fazę inicjacji i etap eksperymentalny. Często grozi wykluczeniem z grupy rówieśniczej i tym sposobem „zachęca” osoby do sięgania po substancje odurzające. Jednak nie każdy, kto przeszedł przez fazę inicjacji czy nawet etap eksperymentalny popada w uzależnienie. Dlaczego?

Przyczyn uzależnienia od narkotyków należy szukać w psychice jednostki, jej sytuacji życiowej oraz motywacji, jaka towarzyszyła sięganiu po narkotyki. Do najczęściej spotykanych zalicza się m.in.:

• podatność na wpływ grupy rówieśniczej (próba zaimponowania znajomym, szukanie akceptacji, lęk przed wykluczeniem, chęć naśladowania innych),
• chęć poznania nowych bodźców (naturalna ludzka ciekawość i chęć eksperymentowania bardzo często stają się podłożem uzależnienia od narkotyków i substancji odurzających),
• próba ucieczki od problemów (stan odurzenia to stan, w którym problemy i trudności znikają, dlatego też osoby, które nie radzą sobie z problemami w życiu prywatnym czy zawodowym przejawiają większą tendencję do popadania w uzależnienie niż inni).

Narkomania: Od czego się uzależniamy?

Narkotyki to popularne określenie substancji uzależniających o silnym działaniu na procesy ośrodkowego układu nerwowego. Wyróżnia się narkotyki pochodzenia naturalnego oraz narkotyki syntetyczne. Te pierwsze powstają na bazie wyciągów roślinnych z roślin o właściwościach psychoaktywnych. Drugie są produkowane chemicznie z substancji uzyskiwanych syntetycznie.

Najbardziej popularne obecnie narkotyki to: marihuana, kokaina, amfetamina, heroina i LSD.

Leczenie narkomanii krok po kroku

Odwyk narkotykowy to dla osób uzależnionych jedyna droga do zerwania z nałogiem. O jego skuteczności w dużej mierze decyduje motywacja. Motywacja do leczenia, nawet jeśli bazuje na motywatorach zewnętrznych, powinna płynąć z wewnątrz. Z chęci i potrzeby osoby uzależnionej. W przeciwnym razie leczenie narkomanii okaże się nieskuteczne, a chory po zakończeniu terapii wróci do swoich dawnych nawyków i przyzwyczajeń. Milowym krokiem w leczeniu narkomanii jest więc moment, w którym osoba uzależniona przyzna się sama przed sobą do swojego problemu i do tego, że potrzebuje pomocy. Sygnałem do konieczności podjęcia terapii odwykowej jest pojawienie się symptomów zespołu abstynencyjnego po odstawieniu przyjmowanych narkotyków.

Metody leczenia narkomanii

Leczenie musi być indywidualnie dostosowane do  każdego pacjenta, a więc:

• zażywanych przez niego substancji,
• stopnia zaawansowania uzależnienia,
• stopnia wyniszczenia organizmu przez toksyny.

W zależności od powyższych zmiennych pacjent może zostać skierowany na leczenie krótko-, średnio- lub długoterminowe.

Leczenie krótkoterminowe jest realizowane przez oddziały szpitalne oraz kliniki psychiatryczne. Terapia w ramach leczenia krótkoterminowego jest połączeniem leczenia farmakologicznego i konsultacji psychologicznych. Odwyk narkotykowy połączony z terapią trwa od 6 do 8 tygodni. Po zakończeniu leczenia pacjenci na ogół są kierowani na dalszą terapię realizowaną w warunkach ambulatoryjnych.

Leczenie średnioterminowe oraz długoterminowe jest prowadzone przez wyspecjalizowane ośrodki terapii uzależnień. Terapia obejmuje w tym przypadku detoks narkotykowy, farmakoterapii oraz różne formy pracy z terapeutą i zajęcia grupowe.

Metody stosowane w leczeniu uzależnienia od narkotyków obejmują m.in.:

• model Minnesota,
• terapię substytucyjną,
• terapię poznawczo-behawioralną,
• model społeczności terapeutycznych.

Odwyk narkotykowy: Czemu służy?

Celem leczenia odwykowego jest zachowanie przez pacjenta całkowitej abstynencji. Chorzy poznają podłoże swojego problemu, uczą się metod pokonywania objawów głodu narkotykowego, zdobywają umiejętności społeczne i emocjonalne. Bardzo ważnym elementem odwyku narkotykowego jest wypracowanie asertywności, która pozwala odmawiać narkotyków i zachować abstynencję także w przypadku kontaktu z osobami, z którymi uzależniony wcześniej sięgał po substancje psychoaktywne.

Skuteczne leczenie narkotykowe wymaga czasu i determinacji chorego. Nie bez znaczenia jest również jakość pomocy, jaką otrzymuje on w ośrodku odwykowym. Decydując się na leczenie narkomanii warto, w miarę możliwości, skorzystać z pomocy wysoko wyspecjalizowanych ośrodków terapeutycznych. Najczęściej są to ośrodki prywatne.

AlkoVip jako klinika leczenia uzależnień zajmuje się między innymi leczeniem narkomanii w Krakowie.