Program AA w kontekście terapii uzależnień
Spis treści
Terapia uzależnień nazywana również psychoterapią uzależnień to profesjonalny program leczenia. Jest on realizowany przez terapeutów w ośrodkach leczenia uzależnień w ramach terapii ambulatoryjnych i stacjonarnych. Pod względem tematyki i poruszanych zagadnień terapie uzależnień oferowane przez różne ośrodki niewiele się od siebie różnią. Zbieżność programów terapeutycznych wynika przede wszystkim z merytorycznego przygotowania terapeutów, jak również zbieżności ich doświadczeń zawodowych, które na przestrzeni lat pracy kształtują model terapeutyczny danego specjalisty. Bazując na wykształceniu, zdobytych umiejętnościach i doświadczeniu terapeuci prowadzą:
- wykłady,
- warsztaty,
- terapię grupową,
- terapię indywidualną.
Wszystkie podejmowane przez nich działania mają na celu zmianę postawy osób uzależnionych, ich postrzegania świata, umiejętności radzenia sobie z problemami, umiejętności nazywania i adekwatnego przeżywania uczuć oraz emocji.
Ruch AA (Ruch Anonimowych Alkoholików)
Ruch AA (Ruch Anonimowych Alkoholików) to inicjatywa terapeutyczna prowadzona przez osoby uzależnione w ramach tworzonej przez nie wspólnoty. Ruch AA realizuje program 12 kroków. To, co dzieje się z osobą rzetelnie uczestniczącą i sumiennie realizującą założenia Programu 12 kroków jest bardzo zbliżone do tego, co ma miejsce podczas standardowej psychoterapii uzależnień. Różnice względem tradycyjnej terapii rysują się na płaszczyźnie sposobu pracy i stosowanego języka. Proces poznawania siebie i swoich problemów, pojawienia się gotowości do zmiany oraz samej zmiany przebiegają w sposób zbliżony do procesów inicjowanych przez terapeutę podczas tradycyjnej terapii.
Realizowane cele terapeutyczne
Nadrzędnym celem w terapii osoby uzależnionej jest jej identyfikowanie się z uzależnieniem. Tak długo, jak długo osoba uzależniona nie identyfikuje się z uzależnieniem, nie jest ona skłonna do podjęcia leczenia i zmiany zachowania. Temu też służą mityngi AA, podczas których uczestnicy dzielą się swoimi doświadczeniami, obserwacjami, uczuciami. Osoby uzależnione, które dotychczas nie identyfikowały się z uzależnieniem bardzo często podczas mityngów zdają sobie sprawę, że czyjeś doświadczenia są lustrzanym odbiciem ich własnych przeżyć. Jeśli osoba dzieląca się tymi doświadczeniami nazywa siebie alkoholikiem, być może również ja mam problem…
Zaakceptowanie problemu, zrozumienie swojego stanu oraz obserwacja objawów, które w sposób jednoznaczny wskazują na problem z alkoholem stanowią punkt wyjścia do podjęcia świadomego leczenia.
Wsparcie osób o podobnych doświadczeniach
W grupie raźniej – mówi stare porzekadło. Niezależnie od tego, czy spojrzymy na strukturę Ruchu AA czy grupowej terapii uzależnień zobaczymy jak ważne jest wsparcie innych, poczucie, że nie jest się samemu. Alkoholikowi bardzo często wydaje się, że jest czarną owcą. Wszyscy negatywnie oceniają jego zachowania po alkoholu czy w związku z alkoholem. Mityngi AA podobnie jak terapia grupowa uświadamiają osobie uzależnionej, że osób będących w podobnej sytuacji jest więcej. Wspólnie łatwiej unieść ciężar uzależnienia i jego konsekwencji, a co za tym idzie także trud zmiany zachowania.
Osoby, które równolegle korzystają ze wsparcia grup AA i tradycyjnej terapii uzależnień zyskują podwójnie. Program AA umożliwia analizę swoich kontaktów interpersonalnych oraz wspiera w poznawaniu i wzbogacaniu potencjalnych możliwości własnego rozwoju. Psychoterapia natomiast pokazuje to, czego unikać, żeby nie wrócić do nałogu. Podobnie podczas spotkań AA, uczestnicy wspierają się dzieląc się swoimi doświadczeniami w aspekcie powrotu do nałogu oraz czynników psychicznych, społecznych czy środowiskowych, które skłaniały ich do przerwania abstynencji.